15 jan Blinde vlekken, inactieve schakels
Zijn facts & figures voldoende?
In business wil je weten waar je kansen liggen, en welke bedreigingen er op de loer liggen. In een bewust opererend bedrijf of organisatie staat de SWOT analyse periodiek op de agenda, en ligt de focus op actualiteiten en opties. Prestaties wil je op een zo hoog mogelijk peil krijgen. Je ziet de zaken zoals ze zich voordoen, op een open manier, om vandaar uit te handelen. Compleet ‘in control’, het is haast te mooi om waar te zijn.
Psychologische experimenten tonen echter aan dat we helaas allemaal blinde vlekken hebben. Ik noem ze ‘inactieve schakels’. Ze zijn ‘actief’ bij zaken waar je dagelijks mee bezig bent, en waarvan je denkt deze beter te kennen dan wie ook. In deze stand, ook wel genoemd ‘de automatische piloot’ is het aangenaam informatie op te nemen waarmee we al min of meer bekend en vertrouwd zijn. En hebben we ons over bepaalde zaken al een afgeronde mening gevormd. Wat in strijd is hiermee betwijfelen we, of leggen we liever naast ons neer. We willen onszelf graag geruststellen. Herkenbaar? Het risico is dat je hiermee niet alleen jezelf kansen ontneemt, maar ook je bedrijf of organisatie tekort doet. Het blijft tenslotte mensenwerk!
Wat is hier aan te doen?
Het luisteren naar mensen die ons andersoortige nuttige feedback geven gaat ons niet altijd zo makkelijk af. We willen ons eigen verhaal kloppend houden. En zo blijven we eigenlijk een beetje ‘in slaap’ en houden we die blinde vlekken veilig opgeborgen. Wat ons drijft gebeurt grotendeels onbewust, achter de schermen, en onttrekt zich dus aan ons zicht.
Hoe kom je daar dan achter en krijg je meer helderheid, over wat zich aan je beeld onttrekt, en hoe je handelt? En vooral, wat van waarde aan je voorbij gaat. Ofschoon we daar nooit helemaal achter zullen komen zijn er wat praktische opties om dit uit te vinden, waar we op aanslaan en die we het snelst zullen herkennen.
Optie 1. Observeer en interpreteer je manier van handelen.
De plank behoorlijk misslaan overkomt ons allemaal wel eens. De oorzaak achterhalen loont, het stelt je in staat er van te leren, waarmee je herhaling kunt voorkomen. Niet zelden houden we omgevingsfactoren verantwoordelijk, waar we weinig tot geen invloed op kunnen uitoefenen. Veel vaker schuilt er in ons persoonlijk optreden het gevaar dat we steeds opnieuw door dezelfde bril kijken, met diezelfde blinde vlekken, en vanuit die positie door te gaan, zonder echt te reflecteren. Aan jezelf (of middels een ander) goede vragen stellen, – hoe jij de zaak hebt gezien, – hebt ingeschat, en waarmee je hebt gehandeld, maakt je bewust. Dat levert je veel meer mogelijkheden en kwaliteit op bij toekomstige beslissingen.
Optie 2. Hou jezelf als persoon eens een spiegel voor.
Niet zo eenvoudig, we menen vaak over voldoende zelfkennis te beschikken. Echter als we onszelf echt tegenkomen in een bepaalde situatie en context, kan dit een flinke confrontatie opleveren. Het zit in je persoonlijkheid krijg je wellicht terug. Maar daar los je niet veel mee op. Zelfkennis- en zelftyperingsmodellen worden vaak sceptisch bekeken, maar zij kunnen wel een spiegel voorhouden en daarmee uiterst behulpzaam zijn. Het Ennaegram is bijvoorbeeld zo’n model dat negen menstypes onderscheidt die allemaal een eigen strategie en aandachtsgebied ontwikkeld hebben. Ze geven inzicht waarom je doet wat je doet. Fascinerend. Ik ben fan van dit model, als je je type weet, en dat is soms even zoeken, geeft het zeer veel waardevolle informatie, bij het nemen van beslissingen, en bij de presentatie van jezelf.
Optie 3. Vraag feedback.
Vrienden, collega’s, familie, studiegenoten, in je omgeving zijn er altijd wel mensen die jou op jouw specifieke manier kennen en ervaren. Zoals zij jouw gedrag en lichaamstaal zien, typische kenmerken ervaren, vormen ze een bron van informatie. Daarmee bepalen ze, weten ze ook hoe ze met ons ‘om moeten gaan’. En dat zegt op zich al genoeg. Met om elkaar heen dansen spreken we ons niet uit, en daarmee ontnemen we, bij elkaar, de kans meer te leren over onszelf.
Wat voor onszelf minder goed waarneembaar, is meestal wel voelbaar. Doe wat met dat gevoel! Toets het, en ga ermee aan de slag.
Veel plezier en succes met het (her)ontdekken van jezelf!
Image-inn Coaching & Concultancy